SFC.exe (System File Checker) Nedir, Nasıl Kullanılır?

Bu yazıda size SFC.exe (Sistem Dosyası Denetleyicisi) nedir ve nasıl çalıştırırsınız bunları anlatacağım. Aslında çalıştırması son derece basit. Benim bu yazıyı yazma sebebim ise nasıl çalıştıracağınızdan ziyade işlevini ve çalışma mantığını anlatmak ve bu konuda yeterli bir Türkçe kaynak oluşturmak...

Notlar... Windows işletim sisteminde sistemin doğru çalışması için hayati değerde olan bir takım dosyalar Windows Kaynak Koruması (Windows Resource Protection: WRP) tarafından korunurlar. Bu dosyalar herhangi bir sebepten dolayı hasar görürse Windows beklendiği gibi davranmayabilir. Örneğin, bazı Windows işlevleri çalışmayabilir veya Windows kilitlenebilir. Sistem Dosyası Denetleyicisi aracı (SFC.exe) eksik veya bozuk sistem dosyalarını tarar ve bunları onarır. Windows Kaynak Koruması (WRP) tarafından korunan dosya türlerinin tam listesini yazının sonunda bulabilirsiniz. Windows Kaynak Koruması (WRP) tarafından korunan dosya türlerin üzerinde değişiklik yapma yetkisi Trustedinstaller'e aittir ve Trustedinstaller sadece şu durumlarda bu dosyaları değiştirir: Servis Paketi yüklemelerinde (Örneğin, Windows 7 SP1) Hotfix yüklemelerinde İşletim sistemi yüklemelerinde (Örneğin Windows Vista'dan Windows 7'ye yükseltme) Windows güncellemelerinin yüklemelerinde SFC.exe (System File Checker) kullanarak sistem dosyalarını onarırsanız daha evvel yaptığınız bazı kişiselleştirmeler sıfırlanacaktır bunu göz önünde bulundurun. (Örneğin, Başlat küresini değiştirme veya oturum açma ekranını kişiselleştirme Link1, Link2)  Peki Windows kurulum DVD'si olmadan SFC hasarlı dosyaları nasıl onarıyor? Windows'un ilk kurulumundan sonra Windows Kaynak Koruması (WRP) bir tarama yapar ve ardından kendi koruması altında olan dosyaları listeleyerek bunların birer kopyasını C:\system32\dllcache adresine depolar. (Bu dosya sıkıştırılmış ve korumalı bir dosyadır) Ayrıca Windows'un doğru başlatılabilmesi ve çalışması için bazı kopyalarda C:\Windows\winsxs, C:\Windows\winsxs\Backup ve C:\Windows\assembly\gac lokasyonlarında oluşturulur. İşte sfc.exe bu lokasyonlardaki orjinal dosyaları hasarlı dosyaların ile değiştirdiği için Windows Kurulum DVD'sine ihtiyaç duymaz.

I. YOL:

Önyükleme esnasında çalıştırma

Eğer Windows açılmıyorsa veya kilitlendiği için oturum açmanız mümkün olmuyorsa sfc.exe'yi Önyükleme esnasında çalıştırmanız gerekir. Diğer bütün durumlarda masaüstünden çalıştırmanız yeterlidir.

Bunun için bakınız: SFC (System File Checker): Önyükleme esnasında çalıştırma

II. YOL: 

Masaüstünden çalıştırmak

1- Yönetici hakları ile bir komut istemcisi açın.


2-  Komut istemcisine sfc /scannow komutunu girin ve Enter'a basın.
(Kullanabileceğiniz diğer komutlar için yazının sonuna göz atın)

3- Bu işlem biraz zaman alacaktır. İşlem bittiğinde Komut İstemcisini kapatın ve bilgisayarı yeniden başlatın.

Bazı durumlarda bu işlemi tekrarlamak hatta 3.ye tekrarlamak gerekebilir. Eğer 3. tekrardan sonra da hasarlı dosyaları sağlamları ile değiştirmeyi başaramazsanız 3. yolu uygulayın.

III. YOL: 

Hasarlı sistem dosyalarını manuel olarak onarmak;

Eğer hangi sistem dosyasının hasarlı olduğunu biliyorsanız 2. adımdan başlayın.


1- Öncelikle hangi sistem dosyalarının hasarlı olduğunu bulmamız gerekiyor. Bunun için sfc günlüğünü kullanacağız ama bu korunaklı bir sistem dosyası olduğu için sahipliğini almamız gerekiyor. Ama bu güvenlik sorunları oluşturacağı için bunun yerine bir kopyasını Masaüstünde oluşturmak çok daha kolay ve mantıklı bir seçenek. Bunun için;


a-) Yönetici hakları ile bir komut istemcisi açın.


b-) Komut istemcisine 
findstr /c:"[SR]" %windir%\Logs\CBS\CBS.log >%userprofile%\Desktop\sfcgünlüğü.txt
komutunu girin.

c-) Bu komut cbs.log dosyasının masaüstünüzde sfcgünlüğü adıyla ve text dosyası olarak oluşturulmasını sağlayacak. sfcgünlüğü.txt dosyasını açtığınızda hasarlı dosyaları görebileceksiniz. (Resmi inceleyin)

2- Elinizdeki Windows 7 kurulum medyasının türüne göre DVD'nizi optik sürücünüze takın veya sanal sürücü ile açın veya  sabit diskinizdeki kopyasını açın.


3- Windows medyanızda  ihtiyacınız olan sistem dosyasını bulun ve bir kopyasını Masaüstünde oluşturun. Bunun için: Windows 7 ve Vista DVD'sinden Sistem Dosyalarını Kopyalamak


4- Hasarlı dosyanın sahipliğini alın veya basitçe Komut istemcisine takeown /f yol ve dosya adı (örneğin, takeown /f C:\windows\system32\explorer.exe) komutunu girin.
Eğer sahipliği almakta sorun yaşarsanız icacls yol ve dosya adı /GRANT ADMINISTRATORS:F komutunu kullanın. (Örneğin, icacls C:\windows\system32\explorer.exe /grant administrators:F)  

5- Ardından  hasarsız dosyayı hasarlı olanla değiştirin. Bunun için kopyala yapıştır yapabileceğiniz gibi yine Komut İstemcisinde copy kaynak dosyanın yolu hedef dosyanın yolu komutunu kullanabilirsiniz. (Örneğin, copy C:\Users\Nonpasaran\Desktop\Explorer.exe C:\windows\system32\explorer.exe)

Windows Kaynak Koruması (WRP) tarafından korunan dosya türleri  .acm, .ade, .adp, .app, .asa, .asp, .aspx, .ax, .bas, .bat, .bin, .cer, .chm, .clb, .cmd, .cnt, .cnv, .com, .cpl, .cpx, .crt, .csh, .dll, .drv, .dtd, .exe, .fxp, .grp, .h1s, .hlp, .hta, .ime, .inf, .ins, .isp, .its, .js, .jse, .ksh, .lnk, .mad, .maf, .mag, .mam, .man, .maq, .mar, .mas, .mat, .mau, .mav, .maw, .mda, .mdb, .mde, .mdt, .mdw, .mdz, .msc, .msi, .msp, .mst, .mui, .nls, .ocx, .ops, .pal, .pcd, .pif, .prf, .prg, .pst, .reg, .scf, .scr, .sct, .shb, .shs, .sys, .tlb, .tsp, .url, .vb, .vbe, .vbs, .vsmacros, .vss, .vst, .vsw, .ws, .wsc, .wsf, .wsh, .xsd, and .xsl. WRP bu dosya uzantılarına sahip dosyaların dışında bazı klasör ve kayıt defteri anahtarlarını da korur. SFC.exe komutları; /scannow - Tüm korumalı sistem dosyalarının bütünlüğünü olanaklı olduğunda tarar. /verifyonly - Tüm korumalı sistem dosyalarının bütünlüğünü tarar. Onarım işlemi yapılmaz. /scanfile - Belli bir dosyanın bütünlüğünü tarar, sorunlar tanımlanırsa dosyayı onarır. /verifyfile  - Belli bir dosyanın bütünlüğünü doğrular. /offbootdir - Önyükleme (Boot) sırasında onarım yapıyorsanız Önyükleme dizinini belirtir. /offwindir - Önyükleme (Boot) sırasında onarım yapıyorsanız Windows dizinini belirtir. Bunların dışında kalan komutlarda mevcut ancak çok gerekli değiller bu yüzden açıklama gereği duymadım. (/CACHESIZE=x, /CANCEL, /ENABLE, /FILESONLY, /PURGECACHE, /QUIET, /REVERT, /SCANBOOT, /SCANONCE, /VERIFYFILE)